نویسنده : نیکولو ماکیاولی ترجمه : محمود محمود پایان قرون وسطى زنجیر شده به دو نهضت مهم نوزایى فرهنگى (رنسانس) و اصلاح‌گرى (رفورماسیون) است، دوران جدید از خاکسترهاى قرون وسطى سر بر مىکشد، دورانى که مبتنى بر جهان‌بینى ویژه‌اى است از مهمترین عوامل آن کاهش قدرت کلیسا و دین‌مداران و دیگر میدان‌دارى قدرت علم است، فرهنگ عصر نوین بیشتر دنیوى است و کمتر روحانى و الهى، دولت‌ها جا بر کلیسا و قدرت دنیوى آن تنگ مىکنند و آن‌ها بر امور فرهنگى نیز نظارت مىکنند، دایره قدرت دینى تنگ مى‌شود و اگرچه در ابتدا قدرت در دست شاهان است، اما کمکم نظام سلطنتى جاى به دموکراسى مى‌سپارد یا با سقوط شاهان دیکتاتوران بر جایگاه آن‌ها تکیه مى‌زنند. در تمام این دوران شاهد قدرتیابى دولت ملى هستیم، نفى حاکمیت کلیسا اگر جنبه تخریبى دوران نوین است، جنبه ترمیمى آن پذیرش حاکمیت علم است. در رنسانس ایتالیا، علم سهم اندکى داشت، نخستین حمله جدى اندیشه‌هاى علمى به باورهاى جزمى و تغییرناپذیر انتشار «نظریه کوپرنیک» در سال 1543 میلادى بود، اما این نظریه نفوذى نیافت، پس از آن «کپلر» و «گالیله» در قرن هفدهم با بهره‌جویى از آن، به اصلاح آن پرداختند، نبردى میان علم و دنیاى جزمى آغاز شده بود، نبردى که در نهایت با شکست پیروان سنت‌هاى کهن به پایان رسید، تسلط علم بر اذهان بسیار متفاوت از سلطه اندیشه‌ورزان دینى بر مردم بود، این‌جا پاى حاکمیت عقل در میان بود و همین باعث رشد فردیت شد تا جایى که به سرحد هرج و مرج نیز رسید. در ذهن مردمِ دوران جدید هر نوع انضباطى تداعى آموزه‌هاى دین‌باوران بود. هرج و مرج اخلاقى پیامد آن دهشتناک بود، اما این رهایى از قید و بندهاى سنن کهن سویه روشنى نیز داشت و آن بروز شگفت‌آور نبوغ هنرى و ادبى بود. این اثر که به ستایش قدرت و طرفداری رذایل اخلاقی حاکمان شهرت دارد از آثار مشهور در زمینه فرهنگ سیاسی در جهان محسوب می‌شود. بنا به مقدمه مترجم، ماکیاولی به جد بر این باور بود که نیرنگ‌بازی و فریب‌ در بازیهای قدرت، اصلی ناگزیر و ضروری است و به‌خاطر بیان گستاخانه چنین نظریه‌ای از وقتی دست‌نویس اثرش پراکنده شد در زیربار سنگین‌ترین اتهامات و ناسزاها قرار گرفت و نام وی همسو با نام شیطان شد. کتاب “شهریار” که در اوایل قرن 16 میلادی به نگارش درآمده است، به ماهیت قدرت می‌نگرد و نوع کاربرد آن را در عمل و همچنین ابزار دستیابی و نگاهداشت آن را آموزش می‌دهد . این کتاب شامل بیست و شش فصل است که عنوان برخی از آنها عبارتند از درباب شهریاری های موروثی، اندر باب آنانی که با دستان خون آلود به جایگاه شهریاری رسند، اندرباب سپاه و جنگ‌آوران مزدور و گفتار اندر مقوله گشاده دستی و تنگ چشمی.